สะพานยศเสหรือสะพานกษัตริย์ศึก
- พระอุบาลีคุณูปมาจารย์(จันทร์ สิริจันโท) เล่าไว้ว่าเมื่อท่านไปเป็นเจ้าอาวาสวัดบรมนิวาสนั้น ปรากฏว่าวัดไม่มีทางออกไปทางถนนต้องอาศัยเดินทางรถไฟทำให้ลำบากมาก ต้องพยายามพูดขอทางออกหลังวัดกับเจ้าของที่ดินบริเวณนั้นคือ หลวงยศเสเสาวราช (สิน) ซึ่งหวงที่ดินมาก เจรจาอยู่ถึง ๓ ปี จึงสำเร็จ ดังนั้นชื่อสะพานดังกล่าวจึงได้มาจากชื่อเจ้าของที่ดินนั่นเองต่อมาได้มีการสร้างสะพานโค้งข้ามทางรถไฟซึ่งวางรางมาจากสถานีรถไฟหัวลำโพง โดยผู้ออกแบบสร้างสะพานคือ หลวงศิลปวิธานโกวิท และรัชกาลที่ ๗ ได้พระราชทานนามสะพานนี้ว่า “สะพานกษัตริย์ศึก” เมื่อวันที่ ๖ เมษายน พ.ศ.๒๔๗๒เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เมื่อครั้งดำรงพระยศเป็นเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก ไปรบศึกเขมรและเมื่อทราบเหตุจลาจลในธนบุรีจึงรีบยกกองทัพกลับมาระงับเหตุ ตามพงศาวดารกล่าวว่าเข้ามาทางทุ่งแสนแสบ อาจจะเดินทัพผ่านบริเวณที่เรียกว่ายศเสนี้ และแวะที่วัดสะแก(ภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็นวัดสระเกศ) ซึ่งสมัยนั้นยังมิได้มีการขุดคลองผดุงกรุงเกษม และเนื่องมาจากเหตุนี้จึงมีการเปลี่ยนชื่อสะพานยศเสเป็นสะพานกษัตริย์ศึก
ที่มา
สะฮารา
พนมสวาย
ประวัติเขาหญิง(ภนมแสร็ย)และเขาชายภนมปร๊าะ
มนุษย์ระหว่างหญิงชายแย่งความเป็นใหญ่กัน กลุ่มผู้ชายก็ว่า ผู้ชายควรเป็นใหญ่ เพราะเป็นพ่อ ฝ่ายหญิงก็อ้างว่า เขาเป็นแม่ ต้องใหญ่กว่าชาย ไม่เป็นที่ยุติ จึงตกลงให้สร้างภูเขาโดยนำก้อนหินที่ตาพรหมทิ้งไว้มาสร้างแข่งกัน ฝ่ายใดสร้างได้สูงกว่า ก่อนผกายพรึกขึ้น (ดาวประกายพรึก) ฝ่ายนั้นชนะ ดังนั้นงานแข่งขันกันก็เริ่มขึ้น ในขณะที่กำลังพากันขนก้อนหินสร้างภูเขาอยู่นั้น ฝ่ายหญิงเล่นฉลาด แกล้งทำเสื้อผ้าหลุดดลุ่ยจากหน้าอกบ้าง จากเอวบ้าง ผู้ชายสิงห์ถ้ำมองมัวแต่แอบดูผู้หญิง และบางพวกสิงห์ขี้คุยถูกผู้หญิงบางพวกชวนคุยบ้าง ไม่ได้รีบเร่งขนก้อนหินของฝ่ายตน ส่วนฝ่ายหญิงได้โอกาสก็รีบเร่งขนหินก่อภูเขาโดยไม่สนใจฝ่ายชาย ครั้นดาวประกายพรึกขึ้น ภูเขาฝ่ายหญิงได้สูงตระหง่านกว่า ภูเขาฝ่ายชายเตี้ยกระแทะแระ ฝ่ายหญิงก็ประกาศชัยชนะ ได้เป็นใหญ่กว่าฝ่ายชาย ตั้งแต่นั้นมา
ที่มา บุญเรือง คัชมาย์. (2551). อาศรม ม.ร.สร. เรื่องเล่าเขาสวาย และเทศกาลขึ้นเขาสวาย(ต่อ)
ประวัติเขาคอก
ภนมกรอล= ภูเขาคอก จากเขาคอกหรือภนมกรอล ซึ่งตามตำนานกล่าวว่า เมื่อเจ้าเมืองจากสุรินทร์ไปเคารพสักการะสิ่งศักดิ์บนเขาสวาย ก็จะนำช้างม้าไปพักที่นี่มีอะไรที่พนมกรอล (ภนอมกรอล)
ที่มา บุญเรือง คัชมาย์. (2551). อาศรม ม.ร.สร.
เรื่องเล่าเขาสวาย และเทศกาลขึ้นเขาสวาย จ.สุรินทร์